innymi słowy
  • zaprzeczyć
    28.10.2013
    28.10.2013
    Czy w zdaniu: „Jednak ślady na schodach widział na własne oczy i to się nie dawało zaprzeczyć” słowo to nie powinno być użyte w innym przypadku? Waham się między temu a tego.
  • Zasady grzeczności językowej w komunikacji z linguabotami

    9.07.2023
    9.07.2023

    Dzisiaj miałem kłopot bankowy i skontaktowałem się z bankiem. Powitano mnie słowami (cytuję z pamięci):

    Dzień dobry, nazywam się Marek i jestem botem mBank, w czym mógłbym pomóc?

    Takich przypadków jest oczywiście więcej, choćby infolinia medyczna PZU. Coraz częściej rozmawiamy z automatami lub tzw. sztuczną inteligencją.

    Moje pytanie dotyczy formy rozmowy z takim rozmówcą. Czy powinienem mówić doń Marku, czy może grzeczniej Panie Marku, może szanowny automacie? Jaką formę należy zachować w korespondencji, czyli czymś, co mBank nazywa „czatem”?

    Rozumiem, że trudno jest mi urazić uczucia automatu, mamy dopiero 2023, ale też interesuje mnie, jak w najlepszy sposób się zwracać.

    Dziękuję

  • zaś
    26.10.2012
    26.10.2012
    Szanowni Państwo!
    Spotkałem się ostatnio z zaskakującą dla mnie opinią, że słowo zaś jest kolokwializmem; nie znalazłem nigdzie jej potwierdzenia, lecz wygłoszona została przez znakomitego filologa, dała mi więc do myślenia. Będę wdzięczny za wyjaśnienie tej kwestii.
    Kreślę się z poważaniem
    (z góry dziękując oraz prosząc o zachowanie moich imienia i nazwiska dla siebie).
  • zawieje i zamiecie
    4.01.2006
    4.01.2006
    Witam!
    Często w prognozie pogody wypowiadany jest zwrot zawieje i zamiecie. Zagłębiając się w definicje obu wyrazów, widzimy, że są to śnieżyce połączone z silnymi podmuchami wiatru. Czy mógłbym prosić o wskazanie różnic pomiędzy tymi dwoma słowami?
    Mam również drugie pytanie, czy obie wersje są dozwolone: Azer i Azerbejdżanin. Dziękuję za odpowiedzi.
    Pozdrawiam
  • zaznaczyć – odznaczyć?
    30.04.2003
    30.04.2003
    Proszę o rozstrzygnięcie, czy poprawne jest używanie czasownika odznaczyć w znaczeniu cofnąć zaznaczenie. Zawsze „Odznacz wszystko” zmieniałam na „Cofnij zaznaczenie”, więc ze zdumieniem zobaczyłam w słownikach języka polskiego wydanych na płycie CD hasło „Odznacz wszystko”.
    Przesyłam pozdrowienia.
  • Zdrobnienie a spieszczenie

    5.02.2022

    Dzień dobry,

    jak odróżnić zdrobnienie od spieszczenia?

    Czy zdrobnieniem jest domek, a spieszczeniem domeczek? Czy gdy zwracamy się do ukochanej osoby  skarbeczku, to zdrabniamy czy spieszczamy?

    Dziękuję

  • ze Sztokholmu, we Wrocławiu
    14.04.2012
    14.04.2012
    Powiemy np. w Sztokholmie i w szwedzkim morzu, a przecież słowa te zaczynają się od dwóch spółgłosek, gdzie pierwszą jest sz, czyli według zasady należałoby użyć we. To wyjątki, czy może jest inne wytłumaczenie?
  • zewnątrz
    2.12.2004
    2.12.2004
    Dzień dobry! Tłumacze obecnie translator komputerowy angielsko-polski i natrafiłam na słowo without, które w angielskim jest rzeczownikiem i oznacza zewnątrz. Według Waszego słownika polski odpowiednik jest formą przestarzałą i rzeczywiście funkcjonuje tylko w złożeniach, np. na zewnątrz. Jednak muszę określić część mowy dla tego odpowiednika: czy jest to przysłówek?
    Z góry dziękuję za pomoc.
    Z poważaniem
    Jagna Zarzeczna
  • z grubsza po polsku
    15.05.2002
    15.05.2002
    „Nowy słownik ortograficzny PWN” podaje regułę dotyczącą pisowni wyrażeń przyimkowych. M.in. jest tam napisane tak: „wyrażenia przyimkowe to połączenia przyimków z rzeczownikami lub przysłówkami, liczebnikami i zaimkami”. Przyjąłem, że to, co występuje po przyimku, jest którąś z wymienionych części mowy (przynajmniej w sensie historycznym), i… mam spore trudności, kiedy próbuję domyślić się, jakimi częściami mowy są (w oderwaniu od przyimka):
    1. po angielsku, z angielska
    Angielski mógłby być rzeczownikiem lub przymiotnikiem, ale w żadnym z przypadków nie występują formy angielsku, angielska. Nie wiem też na pewno, czy po słowie po występuje celownik (pytanie brzmiałoby: po JAKIEMU mówisz?, więc chyba jednak celownik).
    2. z wysoka, z wyższa, bez mała, z grubsza, z wolna, po prostu, po staremu
    Jeśli wysoko czy wolno to przysłówki, to skąd forma dopełniacza? Czy zatem są to przysłówki, czy coś innego? Jaka będzie forma podstawowa? Wysoko? Grubszo? Myślę, że nie grubszo, ale jeśli nie grubszo, to co? Gdyby to był przymiotnik gruby i jego stopień wyższy grubszy, to mielibyśmy z grubszego.
    Proszę o wytłumaczenie tych zawiłości.
    Serdecznie pozdrawiam i dziękuję.
  • Z miłą chęcią
    17.12.2006
    17.12.2006
    Dzień dobry.
    Interesuje mnie kwestia, czy poprawnym jest sformułowanie z miłą chęcią. Czy rzeczywiście chęć może być miła? Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem,
    Jakub Mrozowski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego